Tác động kinh tế của World Cup đối với các nước chủ nhà

World Cup không chỉ là một sự kiện thể thao toàn cầu mà còn là một “cú huých” lớn về kinh tế cho các quốc gia đăng cai. Với hàng triệu người theo dõi trên khắp thế giới, việc tổ chức World Cup mang lại nhiều cơ hội phát triển hạ tầng, thúc đẩy du lịch và tạo công ăn việc làm. Tuy nhiên, mặt trái của sự kiện này cũng khiến không ít nước rơi vào tình trạng thâm hụt ngân sách, nợ công gia tăng và hệ lụy xã hội kéo dài. Cùng bóng đá quốc tế tìm hiểu về tác động kinh tế của World Cup tới các nước chủ nhà qua bài viết sau đây.

Chi tiêu khổng lồ cho World Cup

Chi phí xây dựng hạ tầng và sân vận động

Việc đăng cai World Cup đòi hỏi quốc gia tổ chức phải đầu tư rất lớn cho cơ sở hạ tầng như sân vận động, giao thông, khách sạn, sân bay và an ninh. Điển hình như Qatar chi hơn 220 tỷ USD để chuẩn bị cho World Cup 2022 – mức đầu tư kỷ lục trong lịch sử bóng đá thế giới. Brazil năm 2014 cũng chi gần 15 tỷ USD, trong đó hơn 3 tỷ USD dành riêng cho việc xây mới và cải tạo sân vận động.

Tuy nhiên, theo các trang tin tổng hợp tỷ lệ bóng đá hôm nay, các công trình này thường chỉ phát huy hiệu quả trong thời gian ngắn và trở nên lãng phí sau giải đấu, gây ra hiện tượng “sân vận động ma” – không được sử dụng và phải bảo trì với chi phí cao.

Cơ hội tạo việc làm và phát triển kinh tế ngắn hạn

Tổ chức World Cup giúp tạo ra hàng trăm ngàn việc làm tạm thời, từ công nhân xây dựng đến nhân viên khách sạn, dịch vụ ăn uống, bán lẻ. GDP của nước chủ nhà thường tăng nhẹ trong năm diễn ra giải đấu, nhờ vào dòng tiền từ khách du lịch, nhà tài trợ, và các hoạt động thương mại liên quan.

Chẳng hạn, Nga tăng trưởng GDP khoảng 0,4% vào năm 2018 nhờ World Cup, trong khi Đức được đánh giá là hưởng lợi lớn sau giải đấu 2006 cả về kinh tế và hình ảnh quốc gia.

>> Cập nhật nhanh nhất về kèo Italia nếu bạn muốn nắm được tình hình trước trận của những cặp so tài kịch tính nhất tại Serie A

Tác động kinh tế của World Cup về du lịch và thương mại

Lượng du khách quốc tế tăng đột biến

World Cup thu hút hàng triệu cổ động viên quốc tế đến với nước chủ nhà, góp phần gia tăng thu nhập từ du lịch, khách sạn, nhà hàng và giao thông. Tại World Cup 2018, Nga đón hơn 3 triệu du khách quốc tế, đem lại hàng tỷ USD doanh thu.

Ngoài ra, các quốc gia chủ nhà có cơ hội quảng bá hình ảnh văn hóa, con người và phong cảnh, tạo hiệu ứng truyền thông toàn cầu mà không chiến dịch quảng bá nào sánh được.

Gia tăng xuất khẩu và thu hút đầu tư nước ngoài

World Cup cũng tạo điều kiện giúp các doanh nghiệp địa phương mở rộng thị trường và tiếp cận nhà đầu tư quốc tế. Các ngành như thực phẩm, may mặc, công nghệ và truyền thông thường được hưởng lợi rõ rệt. Hình ảnh ổn định chính trị, năng lực tổ chức quy mô lớn cũng góp phần gia tăng uy tín, thu hút đầu tư nước ngoài sau giải đấu.

Mặt trái về tác động kinh tế của World Cup

Tình trạng nợ nần và lãng phí tài nguyên

Không phải nước nào cũng thu được lợi nhuận từ World Cup. Brazil sau giải năm 2014 đối mặt với làn sóng phản đối từ người dân về việc chi hàng tỷ USD cho bóng đá trong khi giáo dục và y tế thiếu thốn. Nhiều quốc gia rơi vào bẫy nợ công, khi phải vay mượn để xây dựng cơ sở vật chất, mà hiệu quả sử dụng sau giải đấu không tương xứng.

Tác động đến người nghèo và di dời cưỡng chế

Tại một số quốc gia, việc chuẩn bị cho World Cup kéo theo việc giải tỏa đất đai, cưỡng chế di dời hàng chục ngàn người nghèo để nhường chỗ cho các công trình. Những người bị ảnh hưởng thường không được đền bù thỏa đáng và mất kế sinh nhai.

Ngoài ra, việc tăng giá sinh hoạt trong thời gian diễn ra World Cup có thể làm gia tăng khoảng cách giàu nghèo, ảnh hưởng đến nhóm thu nhập thấp.

Bài học từ các quốc gia từng đăng cai World Cup

Đức – Mô hình thành công toàn diện

World Cup 2006 tại Đức được xem là một trong những giải đấu thành công nhất về cả tổ chức và kinh tế. Nhờ có sẵn hạ tầng chất lượng cao, Đức chỉ cần đầu tư vừa phải nhưng vẫn tạo ra cú hích lớn cho ngành du lịch, truyền thông và hình ảnh quốc gia. Tinh thần “Summer Fairytale” của người Đức khiến đất nước này trở nên hấp dẫn hơn trong mắt du khách toàn cầu.

Nam Phi – Hào quang ngắn ngủi

Ngược lại, Nam Phi tổ chức World Cup 2010 với hy vọng thúc đẩy kinh tế và du lịch, nhưng thực tế là nhiều sân vận động bị bỏ hoang và lợi ích kinh tế không như kỳ vọng. Tình trạng thất nghiệp và nghèo đói vẫn tiếp diễn, khiến nhiều người nghi ngờ giá trị lâu dài của sự kiện.

Tác động kinh tế của World Cup tới các nước chủ nhà là con dao hai lưỡi. Nếu được lên kế hoạch kỹ lưỡng, minh bạch và tận dụng hạ tầng có sẵn, World Cup có thể là chất xúc tác giúp quốc gia phát triển mạnh mẽ về kinh tế, xã hội và hình ảnh quốc tế. Ngược lại, nếu tổ chức chỉ để phô trương hoặc chạy theo lợi ích chính trị, World Cup có thể để lại gánh nặng tài chính và sự bất mãn xã hội kéo dài.

Xem thêm: World Cup có bao nhiêu đội tham dự từ trước tới nay?

Xem thêm: Champions League là giải gì? Thể thức thi đấu Cup C1 Châu Âu

Giấc mơ bóng đá cần đi đôi với tầm nhìn dài hạn – nơi thể thao thực sự trở thành động lực cho sự phát triển bền vững, thay vì là sân khấu của những phép tính kinh tế ngắn hạn.